Məqalədə, "Kingfisher" neft yatağı timsalında, quyuların qazılması prosesində qilli süxurların uçulmasının qarşısını almaq məqsədilə eksperimental tədqiqatların nəticələri təhlil edilir. Belə ki, qazma məhlulunun təsiri altında qilli süxurlarının mexaniki xassələrin dəyişilməsi qanunauyğunluqları araşdırılır. Eləcədə, qilli süxurların mexaniki xüsusiyyətlərinin onların tərkibindəki sudan asıllılığı öyrənilib. Göstərilir ki, qazmanın başlanılmasından sonra dağ süxurların uçulması təzyiqi qısa müddət ərzində kəskin şəkildə artır, sonra isə tədricən azalır və 10 gündən sonra praktiki olaraq dəyişmir. Tədqiqatların nəticələri "Kingfisher" neft yatağında quyuların qazılması proqramının optimallaşdırılması üçün istifadə oluna bilər.

Polikristallik kompakt almaz (PKA) şaroşkalı qazıma baltaları ilə süxurların dağıdılması prosesində əsas dinamik xüsusiyyətlərin öyrənilməsi məqsədilə üç ölçülü model təklif edilir ki, bunun da həlli hamar hissələrin hidrodinamikası və son elementlərin birləşdirilmiş üsulunun tətbiqi ilə həyata keçirilir. Hesablamaların əsasında adıçəkilən baltaların istifadəsi ilə dağ süxurlarının dağıdılması prosesinin optimal xüsusiyyətləri verilir.

Məqalədə, "Uzen" yatağının 13 horizontunun həyat siklinin statistik modelləşdirilməsi əsasında işlənmə vəziyyətinin təhlili təqdim olunur. Yatağın işlənmə mərhələləri ayrılıb və hər mərhələnin uzunluğu təyin edilib. Toplanmış neft hasilatı üçün qeyri-xətti logistik model əsasında ilkin çıxarılabilən ehtiyatların qiymətləndirilməsi verilir. Diskret vaxtda Kalmanın adaptiv filtrinin istifadəsi ilə tamamlanma mərhələsində toplanmış neft hasilatının göstəriciləri əsasında neft hasilatının proqnozları verilir və işlənmənin mövcud sistemində layihə göstəricilərinin yerinə yetirilməsi imkanları qiymətləndirilir.

Məqalədə, radial qazmanın aparılmasında perforasiya kanallarının parametrlərinin optimallaşdırılması məqsədilə potensial superpozisiya prinsipinə əsaslanan yeni yarı-analitik riyazi model təklif olunur. Nəticələr göstərir ki, məhsuldarlıq perforasiya kanalının diametrindən asılı deyil. Perforasiya kanalların qollarının sayı və istiqamətlərinin optimallaşdırılması üçün təkliflər verilir. Alınan nəticələr radial qazmanın layihələndirilməsində istifadə oluna bilər.

Nəzəri tədqiqatlar əsasında kipləşdirici və kipləşdirilən elementin həndəsi ölçülərindən və fiziki-mexaniki xüsusiyyətlərindən asılı olaraq onların toxunan səthləri arasındakı kontakt gərginliyi təyin edilir. Göstərilib ki, bu kontakt gərginliyin qiyməti kipləşdiricinin daxili radiusu ilə xarici radiusunun nisbətinin müəyyən həddə qədər artması ilə xətti olaraq artır, sonradan isə onun artma tempi böyüyür. Kipləşdiricinin fiziki-mexaniki xüsusiyyətlərindən və onun həndəsi ölçülərindən asılı olaraq kontakt gərginliyin qiymətinin təyin edilməsi üçün analitik formul tapılmışdır.

Neft hasilatını artırmaq yollarından biri də laya suvurmadır. Vurulan su layın məsaməliliyini saxlamalı, mühitdə korroziya sürətini, duzçökməni artırmamalıdır. Bunun üçün kimyəvi reagentlər, o cümlədən korroziya və duzçökmə inhibitorları, bakterisidlər, oksigeni mühitdən təcrid edən kimyəvi birləşmə, səthi aktiv maddə (SAM) və polielektrolitlər təklif edilir.

Hasilat quyularının məhsuldarlığına təsir edən əsas mürəkkəbləşdirmə amilləri hasil olunan flüiddə asfalten-qətran-parafin (AQP), qeyri-üzvi duz çöküntüləri, mexaniki qarışıqların olmasıdır. Məqalədə, "Uzen" yatağının lay suyunun modeli üzərində AQP və duz çöküntülərinə qarşı daha səmərəli inhibitorların laborator tədqiqatlarının nəticələri nəzərdən keçirilir. Tədqiqatlar nəticəsində "Uzen" yatağının şəraitinə görə daha səmərəli inhibitorlar təyin edilib. Məlum olduğu kimi, laboratoriya sınaqlarında inhibitorun konsentrasiyası 5-30 mq/l olmaqla duz çöküntülərinə qarşı qoruyucu effekti 75-90% təşkil edirsə, inhibitoru təcrübə-sənaye sınaqlarına tövsiyə edirlər. Alınan laborator tədqiqatlarının nəticələri imkan verir ki, Uzen yatağında təcrübi-sənaye sınaqlarının keçirilməsində test olunmuş kimyəvi reagentlərdən istifadə edilsin.